Το μέλι θεωρείται διαχρονικά ένας "θησαυρός της φύσης". Με πλούσια γεύση, φυσική προέλευση και πολυάριθμα οφέλη για την υγεία, έχει αποκτήσει ξεχωριστή θέση τόσο στη διατροφή όσο και στην παραδοσιακή ιατρική. Τα τελευταία χρόνια, ένα από τα πιο δημοφιλή ερωτήματα γύρω από το μέλι είναι: μπορεί πραγματικά να βοηθήσει στο αδυνάτισμα ή είναι απλώς ένας ακόμη διατροφικός μύθος;
Ας δούμε τι λέει η επιστήμη, ποιος είναι ο ρόλος του μελιού στον μεταβολισμό, και πότε μπορεί να είναι σύμμαχος ή παγίδα για όσους προσπαθούν να χάσουν βάρος.
Τι περιέχει το μέλι;
Το μέλι είναι φυσικό γλυκαντικό που αποτελείται κυρίως από:
Φρουκτόζη (~38%)
Γλυκόζη (~31%)
Νερό, οργανικά οξέα, αμινοξέα, ένζυμα
Πολυφαινόλες, βιταμίνες και αντιοξειδωτικά
Σε αντίθεση με τη λευκή ζάχαρη, το μέλι περιέχει μικροθρεπτικά συστατικά που έχουν συνδεθεί με θετικές επιδράσεις στην υγεία, όπως αντιοξειδωτική και αντιφλεγμονώδη δράση (Khan et al., 2018).
Τι δείχνουν οι επιστημονικές μελέτες;
1. Το μέλι επηρεάζει διαφορετικά τον γλυκαιμικό δείκτη
Έρευνες δείχνουν ότι η κατανάλωση μελιού έχει μικρότερη επίδραση στην αύξηση της γλυκόζης στο αίμα σε σύγκριση με τη ζάχαρη (Shambaugh et al., 1990). Αυτό μπορεί να βοηθήσει στη σταθεροποίηση της όρεξης και να μειώσει τις βουλιμικές τάσεις.
2. Μπορεί να ενισχύσει τον μεταβολισμό
Σε μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Journal of the American College of Nutrition, φάνηκε ότι το μέλι μπορεί να βελτιώσει τον μεταβολισμό των λιπιδίων και να μειώσει τη συσσώρευση λίπους σε ποντίκια (Chepulis & Starkey, 2008).
3. Πιο χορταστικό από τη ζάχαρη
Λόγω της σύνθεσής του και της πιο ήπιας επίδρασης στο σάκχαρο, το μέλι μπορεί να δημιουργεί μεγαλύτερη αίσθηση κορεσμού, αποτρέποντας την υπερκατανάλωση τροφής (Ranneh et al., 2018).
Μέλι και δίαιτα: Πόσο βοηθάει πραγματικά;
Αν και το μέλι έχει μικρά οφέλη σε σύγκριση με άλλα γλυκαντικά, παραμένει πηγή θερμίδων: περίπου 64 θερμίδες ανά κουταλιά της σούπας. Συνεπώς:
Δεν είναι "θαυματουργό τρόφιμο" για αδυνάτισμα
Αντικαθιστά τη ζάχαρη, αλλά όχι σε μεγάλες ποσότητες
Συνδυάζεται καλύτερα με υγιεινή διατροφή και άσκηση
Τι προτείνουν οι ειδικοί;
«Το μέλι μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως πιο υγιεινή εναλλακτική της ζάχαρης στο πλαίσιο ενός ισορροπημένου διατροφικού προγράμματος», σημειώνει η Academy of Nutrition and Dietetics. «Όμως δεν αποτελεί καθεαυτό μέσο αδυνατίσματος».
Συμπέρασμα: Μύθος ή αλήθεια;
Το μέλι δεν είναι μαγικό αδυνατιστικό. Ωστόσο, είναι μια καλύτερη επιλογή από τη ζάχαρη όταν καταναλώνεται με μέτρο. Μπορεί να βοηθήσει έμμεσα στη ρύθμιση της όρεξης και της ενέργειας, εφόσον εντάσσεται σε ένα συνολικά υγιεινό διατροφικό πλάνο.
Βλάχου Παναγιώτα,
Πιστοποιημένη Μελισσοκόμος | Εξειδίκευση στην Παραδοσιακή Μελισσοκομία & Φυσικές Μεθόδους Ευεξίας
Εκπαίδευση στον Παραδοσιακό Βελονισμό – Ακαδημία Παραδοσιακής & Κινέζικης Ιατρικής
Μέλος του Συλλόγου Μελισσοκόμων Αττικής
Ενδεικτική βιβλιογραφία
Khan, F. R., et al. (2007). Honey: Nutritional composition and medicinal value.
Chepulis, L., & Starkey, N. (2008). The long-term effects of feeding honey compared with sucrose and a sugar-free diet on weight gain, lipid profiles, and DEXA measurements in rats. Journal of the American College of Nutrition, 27(4), 547-552.
Shambaugh, P., Worthington, V., & Herbert, J. H. (1990). Partial replacement of refined sugar with honey in cookies. Journal of Applied Nutrition, 42(1).