Το Mέλι, γνωστό από την αρχαιότητα για τις θεραπευτικές και θρεπτικές του ιδιότητες, κατέχει ξεχωριστή θέση στη Μεσογειακή διατροφή. Χρησιμοποιείται τόσο σε καθημερινές παρασκευές όσο και σε εορταστικά γλυκά, αντικαθιστώντας τη λευκή ζάχαρη με έναν φυσικό, λειτουργικό σύμμαχο της υγείας. Αλλά ποιος είναι πραγματικά ο ρόλος του μελιού στη Μεσογειακή διατροφή και ποια είναι τα επιστημονικά δεδομένα πίσω από τη φήμη του;
Μέλι στη Μεσογειακή Διατροφή: Παράδοση και Εξέλιξη
Η Μεσογειακή διατροφή, η οποία έχει αναγνωριστεί από την UNESCO ως Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά της Ανθρωπότητας, βασίζεται σε φρέσκα φρούτα και λαχανικά, ελαιόλαδο, ψάρια, οσπρια και... μέλι.
Το μέλι, παραδοσιακά:
Χρησιμοποιείται σε παραδοσιακά γλυκά όπως μελομακάρονα, λουκουμάδες και μαντολάτα.
Προστίθεται στο πρωινό, μαζί με δημητριακά, γιαούρτι και καρύδια.
Λειτουργεί ως φυσικό συντηρητικό σε παλιότερες εποχές.
Έχει πολιτισμική σημασία σε γάμους, βαπτίσεις και προσφορές.
Θρεπτική Αξία και Οφέλη Υγείας
Το μέλι περιέχει:
Φυσικά σάκχαρα (κυρίως φρουκτόζη και γλυκόζη)
Αντιοξειδωτικά, όπως φαινολικά οξέα και φλαβονοειδή
Αντιβακτηριακές ιδιότητες λόγω υπεροξειδίου του υδρογόνου
Μικρές ποσότητες βιταμινών και μετάλλων
Επιστημονικά ευρήματα δείχνουν:
Το μέλι μπορεί να έχει αντιφλεγμονώδη δράση (Pasupuleti et al., 2017)
Συμβάλλει στη βελτίωση του γλυκαιμικού ελέγχου όταν αντικαθιστά τη ζάχαρη σε μικρές ποσότητες (Raatz et al., 2015)
Ενισχύει τη μικροβιακή ισορροπία στο έντερο λόγω προβιοτικών ιδιοτήτων (Alvarez-Suarez et al., 2010)
Πώς χρησιμοποιείται το μέλι σε μεσογειακές συνταγές
| Τύπος Χρήσης | Παράδειγμα Συνταγής |
|---|---|
| Πρωινό | Γιαούρτι με μέλι & καρύδια |
| Σαλάτες | Dressing με μέλι, μουστάρδα & ελαιόλαδο |
| Γλυκά | Μελομακάρονα, παστέλι, χαλβάς |
| Ποτά | Τσάι με μέλι, ζεστό κρασί με βότανα |
| Αλείμματα & μαρινάδες | Μέλι με ταχίνι ή μαρινάδα για κοτόπουλο |
Μέλι VS Ζάχαρη: Η «γλυκιά» επιλογή
| Χαρακτηριστικό | Μέλι | Λευκή Ζάχαρη |
|---|---|---|
| Θερμίδες | 304 / 100g | 387 / 100g |
| Γλυκαντική δύναμη | Υψηλή λόγω φρουκτόζης | Υψηλή |
| Θρεπτικά στοιχεία | Περιέχει μικροθρεπτικά | Σχεδόν καμία αξία |
| Αντιοξειδωτικά | Πλούσια σε φαινόλες | Καθόλου |
| Προέλευση | Φυσική | Επεξεργασμένη |
Συμπεράσματα
Το μέλι είναι περισσότερο από απλό γλυκαντικό. Είναι ένας παραδοσιακός, λειτουργικός διατροφικός σύμμαχος, άρρηκτα συνδεδεμένος με τη Μεσογειακή κουλτούρα και υγεία. Η χρήση του με μέτρο και σε συνδυασμό με άλλες θρεπτικές τροφές ενισχύει τα οφέλη της διατροφής μας και διατηρεί την παράδοση ζωντανή.
Νάσος Ηλιόπουλος, BSc
Τεχνολόγος Γεωπόνος (ΑΤΕΙ), Μελισσοκόμος & Εντομολόγος
Γεύσου την αυθεντική Μεσόγειο με ένα κλικΑνακάλυψε αυθεντικό ελληνικό μέλι απευθείας από παραγωγούς. Φυσικό, ανεπεξέργαστο, γεμάτο γεύση και υγεία. Κάνε την πιο αγνή επιλογή για σένα και την οικογένειά σου. |
Βιβλιογραφία
Pasupuleti, V. R., Sammugam, L., Ramesh, N., & Gan, S. H. (2017). Honey, Propolis, and Royal Jelly: A Comprehensive Review of Their Biological Actions and Health Benefits. Oxidative Medicine and Cellular Longevity, 2017. https://doi.org/10.1155/2017/1259510
Alvarez-Suarez, J. M., Giampieri, F., & Battino, M. (2013). Honey as a Source of Dietary Antioxidants: Structures, Bioavailability and Evidence of Protective Effects Against Human Chronic Diseases. Current Medicinal Chemistry, 20(5), 621–638.
Raatz, S. K., Johnson, L. K., & Picklo, M. J. (2015). Consumption of Honey, Sucrose, and High-Fructose Corn Syrup Produces Similar Metabolic Effects in Glucose-Tolerant and -Intolerant Individuals. The Journal of Nutrition, 145(10), 2265–2272.
European Food Information Council (EUFIC). (2020). The Mediterranean Diet.
https://www.eufic.org/en/healthy-living/article/the-mediterranean-diet